Przegląd pojęć z prawa podatkowego dla przedsiębiorców

Polskie prawo podatkowe nieustannie się zmienia. Dlatego trzeba nieustannie je śledzić – tak, aby prawidłowo prowadzić rozliczenia. Czytając przepisy, natrafisz na wiele różnych pojęć. Musisz znać ich znaczenie – bez względu na to, w jakiej branży działasz. Dlatego przygotowaliśmy krótki przegląd podstawowych pojęć z prawa podatkowego. Sprawdź, czy znasz je wszystkie.

VAT

VAT to skrót z języka angielskiego od terminu „value-added tax”, który oznacza podatek od towarów i usług. Jest pobierany na wszystkich etapach obrotu usługami oraz towarami, ale jego kaskadowemu naliczaniu zapobiega mechanizm obliczeń. W Polsce obowiązuje od 1993 roku. Podstawowa stawka wynosi 23%, ale dla niektórych towarów i usług obowiązują stawki obniżone 8% i 5%. Istnieje także stawka 7%, a w kilku przypadkach nawet 0%.

CIT

To podatek dochodowy od osób prawnych. Jest podatkiem bezpośrednim opłacanym przez wszystkie osoby prawne, jak również spółki kapitałowe oraz spółki kapitałowo-akcyjne. Płatnikami mogą być także organizacje niemające osobowości prawnej. Jego podstawowa stawka wynosi aktualnie 19%. W Polsce obowiązuje na mocy ustawy z 1991 roku. Przeczytaj też nasze kompendium wiedzy o podatku CIT.

PIT

Podatek dochodowy od osób fizycznych, który ma bezpośredni charakter. Jest uiszczany od wszystkich dochodów, które uzyskuje osoba fizyczna – związanych z pracą (w tym z tytułu emerytur i rent) oraz z majątkiem.

Akcyza

Jest podatkiem pośrednim, który jest nakładany na wyroby konsumpcyjne. Jest nakładana albo, aby ograniczyć ich konsumpcję (alkohol, papierosy), albo z uwagi na wysoką akumulację zysków. Na terenie UE, poza używkami, są nią objęte m.in. paliwo oraz energia elektryczna.

JPK_VAT

JPK_VAT to Jednolity Plik Kontrolny z danymi dotyczącymi ewidencji zakupu oraz sprzedaży VAT. Został wprowadzony ustawą z dn. 13 maja 2016 roku i jest ustandaryzowanym formatem, w jakim podatnik jest zobowiązany do przesyłania dokumentacji drogą elektroniczną.

Ceny transferowe

Jest stosowana w transakcjach realizowanych pomiędzy podmiotami powiązanymi, np. pomiędzy przedsiębiorstwami należącymi do jednej grupy kapitałowej. Zasady związane z cenami transferowymi zostały wprowadzone do polskiego prawa podatkowego w 2000 roku. Czytaj więcej o cenach transferowych.

Podatek u źródła

Jest pobierany podczas transakcji transgranicznych wówczas, gdy podatnik ma inną rezydencję podatkową niż podmiot, który dokonuje wpłaty. W Polsce, w 2019 r. nastąpiły znaczące zmiany prawa podatkowego w tym zakresie.