Skrót SUR wielu osobom nie mówi właściwie nic, ale w firmach produkcyjnych nie znajdziemy nikogo kto nie słyszał czym jest SUR. SUR, czyli służby utrzymania ruchu – kierownicy, technicy, mechanicy i inni specjaliści zajmujący się ciągłością procesów produkcyjnych i utrzymaniem niezawodności parku maszynowego. Sprawdzamy czum zajmują się służby utrzymania ruchu, jakie są najnowsze trendy w utrzymaniu ruchu oraz jak rozwijać umiejętności w zakresie utrzymania ruchu.

Definicja

Utrzymanie ruchu, czyli na dobrą sprawę całokształt działań, zespołów oraz procesów, których celem jest zapewnienie maksymalnej efektywności maszyn i urządzeń. Jak rozumieć efektywność maszyn i urządzeń? Krótko, jest to maksymalne wykorzystanie czasu danej maszyny czy urządzenia, tak aby w tym okresie mogła ona służyć produkcji wyrobów dobrej jakości bądź świadczeniu usług (np. transportowych). Utrzymanie ruchu jest więc szerokim pojęciem obejmującym czynnik ludzki, park maszynowy, procesy produkcyjne, ale również procesy szacowania i zarządzania ryzykiem w produkcji. Utrzymanie ruchu ma też duży wpływ na bezpieczeństwo ludzi i zachowanie środowiska w dobrym stanie.

Cele służb utrzymania ruchu

Podstawowe cele działania służb utrzymania ruchu to:

• zapewnienie planowanej żywotności urządzeń i jej maksymalizacja,
• utrzymanie dostępności parku maszynowego,
• przywrócenie urządzeń i maszyn do stanu używalności po awariach,
• zapewnienie efektywności kosztowej prowadzonej polityki serwisowej,
• organizacja zarządzania gospodarką części zamiennych.

Sprawne zorganizowanie służb w powyższych obszarach pozwala obniżyć koszty produkcji, zapewnić jej bezpieczeństwo i zgodność z wymogami prawa w zakresie ochrony środowiska, jak również wpływać na wydajność ludzi, optymalizować zużycie mediów oraz dbać o reputację przedsiębiorstwa, dzięki możliwości realizowania produkcji i świadczenia usług na wysokim poziomie niezawodności.

Czym zajmują się służby utrzymania ruchu?

Służby utrzymania ruchu zwyczajowo składają się z kilku stanowiska funkcyjnych, poczynając na kierowniku SUR, poprzez mechaników i techników ds. utrzymania ruchu. Różny jest również poziom odpowiedzialności i zadania poszczególnych członków zespołu, gdzie zadaniem kierownika jest głównie kreowanie polityki utrzymania ruchu oraz wybór strategii utrzymania ruchu, a także dobór i rozwój zasobów ludzkich. Technicy utrzymania ruchu odpowiedzialni są m.in. za planowanie działań serwisowych, monitoring dostępności parku maszynowego, w tym analizę statystyczną SPC oraz wdrażanie systemów zabezpieczenia technicznego oraz dbałość o kompletność i poprawność dokumentacji technicznej. Mechanicy ds. UR zwyczajowo przeprowadzają przeglądy, konserwacje oraz naprawy urządzeń produkcyjnych oraz maszyn, dbają o adekwatny poziom zatowarowania w materiały związane z utrzymaniem ruchu (na przykład materiały eksploatacyjne czy też zamienniki lub  części), a także dokonują przeglądów gwarancyjnych i technicznych. Dodatkowo mechanik ds. utrzymania ruchu odpowiedzialny jest za wdrażanie nowych urządzeń i maszyn do parku maszynowego.

Szkolenia i kursy dla służb utrzymania ruchu

Metodologia procesów produkcyjnych ulega diametralnym zmianom – obserwujemy znaczący wzrost znaczenia robotyzacji oraz popularności systemów produkcyjnych realizujących zamówienia w modelu just-in-time. Z roku na rok rośnie również znaczenie jakości i niezawodności w produkcji, postępują procesy standaryzacji oraz wdrażania norm ISO w dziedzinie wytwarzania. Zmieniają się też wymagania dotyczące bezpieczeństwa ludzi, produktów oraz te związane z zapewnieniem ochrony środowiska, a ich ewentualne niedotrzymanie wiąże się z coraz większymi sankcjami. Wraz z tymi procesami rośnie znaczenie służb utrzymania ruchu w przedsiębiorstwie i konieczność inwestowania w ich rozwój poprzez odpowiednie szkolenia, kursy, konferencje i dostęp do najnowszej wiedzy w tej dziedzinie.

Rośnie również znaczenie i popularność metod takich jak Total Productive Maintenance (TPM), lean manufacturing, wykorzystania metod statystycznych w procesach produkcyjnych i do wykrywania ryzyka potencjalnych usterek. Wszystkie te zagadnienia wymagają odpowiedniego poziomu wiedzy, który może być zbudowany między innymi poprzez uczestnictwo techników i mechaników ds. utrzymania ruchu w szkoleniach i kursach specjalistycznych dedykowanych służbom utrzymania ruchu.

Ofert tego typu szkoleń oraz kursów rośnie z roku na rok, a z listą szkoleń z utrzymania ruchu mogą zapoznać się Państwo m.in. w serwisie Eventis.pl, który prowadzi bazę szkoleń dla SUR, działów produkcji oraz zapewnienia jakości.

Utrzymanie ruchu a Dyrektywa Maszynowa

Dyrektywa Maszynowa, pełną nazwą Dyrektywa 2006/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie maszyn (tzw. Dyrektywa Maszynowa), to akt prawny Unii Europejskiej mający na celu zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa użytkowników i konsumentów korzystających z maszyn i urządzeń. Dyrektywa ta określa ogólne wymagania dotyczące projektowania i produkcji maszyn oraz nakłada obowiązek dostosowania maszyn do określonych norm i wymogów bezpieczeństwa.

Główne założenia Dyrektywy Maszynowej obejmują:

1. Wymogi dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia dla maszyn oraz ich elementów.
2. Konieczność przeprowadzenia oceny ryzyka związanego z użytkowaniem maszyn.
3. Konieczność opracowania instrukcji obsługi i dokumentacji technicznej.
4. Obowiązek dostosowania maszyn do wymogów zharmonizowanych norm technicznych.

Dyrektywa Maszynowa ma istotne znaczenie dla producentów maszyn, importujących oraz dystrybutorów na rynku europejskim, ponieważ narzuca im obowiązek dostosowania swoich produktów do określonych norm bezpieczeństwa oraz przeprowadzenia oceny zgodności. Dzięki temu maszyny i urządzenia wprowadzane na rynek UE są bardziej bezpieczne dla użytkowników. Służby utrzymania ruchu obowiązkowe powinny znać regulacje wprowadzane przez Dyrektywę i normy w zakresie bezpiecznej eksploatacji maszyn.

Przyszłość służb utrzymania ruchu

Chociaż w utrzymaniu ruchu chodzi o zapewnienie sprawności parku maszynowego, to do osiągnięcia tego celu potrzebni są przede wszystkim ludzie oraz wiedza. Dlatego inwestowanie w umiejętności pracowników działów produkcji dla każdego przedsiębiorstwa produkcyjnego powinno być kluczowym obszarem. Jest to tym bardziej zrozumiałe, że koszt szkoleń i kursów, nawet tych najbardziej specjalistycznych stanowi ułamek kosztów produkcji. Nie warto zatem oszczędzać na szkoleniach, zarówno wewnętrznych, jak i tych realizowanych przez zewnętrzne firmy szkoleniowe w formule szkoleń, kursów i seminariów otwartych.