Daniel Goleman, autor bestsellera Inteligencja Emocjonalna w swoim artykule mierzy się z zagadnieniem stresu i wypalenia zawodowego. W tradycyjnym dla siebie stylu, na żywym przykładzie dr Laury Casey, opisuje problem, z którym często przychodzi mierzyć się każdej aktywnej zawodowo i odnoszącej sukcesy osobie. Po latach szkoleń, podnoszenia własnych umiejętności, prowadzenia lekarskiej praktyki zawodowej i uczestnictwa w konferencjach branżowych dr Laura Casey opisuje problemy z odczuwaniem satysfakcji z wykonywanej pracy czy też koniecznością zmuszania się do wykonania papierkowej pracy. Sprawdźmy, co radzi Goleman i inni eksperci w tego typu sytuacji?
Czym jest wypalenie zawodowe?
Wypalenie zawodowe to stan, w którym pracownik doświadcza chronicznego stresu i wyczerpania psychicznego, emocjonalnego i fizycznego z powodu wymagań i presji związanych z pracą. Osoby dotknięte wypaleniem zawodowym często odczuwają brak satysfakcji z pracy, poczucie bezsilności i zmęczenia, a także trudności w utrzymaniu motywacji i zaangażowania. To może prowadzić do spadku efektywności, zdrowotnych problemów fizycznych i psychicznych, a nawet do konfliktów w relacjach między pracownikami.
Przyczyny wypalenia zawodowego
Wypalenie zawodowe może mieć wiele przyczyn. Jednym z głównych czynników jest przewlekły stres związany z pracą. Długie godziny pracy, niewłaściwe zarządzanie czasem, nadmiar obowiązków i presja terminów mogą przyczynić się do wzrostu stresu i wyczerpania. Konflikty na linii dom-praca, brak wsparcia ze strony przełożonych i kolegów pracy, a także brak możliwości wpływu na podejmowane decyzje mogą również przyczynić się do wystąpienia wypalenia zawodowego.
Inne przyczyny wypalenia zawodowego to brak możliwości rozwoju zawodowego, rutynowe i monotonne obowiązki, brak uznania za wykonywaną pracę, niska płaca i brak perspektyw awansu. Dodatkowo, czynniki związane ze środowiskiem pracy, takie jak źle zaprojektowane stanowiska pracy, niewłaściwe warunki środowiskowe i nadmiar bodźców mogą również przyczynić się do wypalenia zawodowego.
Jak zmierzyć się z wypaleniem zawodowym?
Pierwszą rzeczą, którą warto sobie uświadomić, gdy zmagamy się z wypaleniem, brakiem satysfakcji i stresem w życiu zawodowym jest fakt, że jest to zupełnie naturalne zjawisko, które wcześniej czy później spotyka prawie każdego z nas. Im bardziej poświęcamy się karierze, byciu zawsze w kontakcie i dążeniu do zawodowej doskonałości, tym większe prawdopodobieństwo, że pewnego dnia czeka nas kryzys motywacyjny. Nasze organizmy nie są przyzwyczajone do długotrwałego i stałego napięcia, bycia w pogotowiu i pracy na najwyższych obrotach.
Drugą kwestią, z której powinniśmy zdać sobie sprawę chwilę później, jest fakt, że to uczucie samo nie minie. Nie możemy pozostawać bierni w oczekiwaniu, że jakoś to będzie i że może to tymczasowe. Powinniśmy podjąć kroki, które pozwolą nam wydostać się z marazmu, który w długim okresie może szkodzić naszemu zdrowiu zarówno psychicznemu, jak i fizycznemu.
Co radzą eksperci?
Po pierwsze dbaj o rozwój fundamentalnych umiejętności z zakresu inteligencji emocjonalnej. Jest to coś co powinniśmy rozwijać w sobie przez całe życie. Te wartości to przede wszystkim samoświadomość, skupienie, równowaga emocjonalna, zdolność przystosowywania się oraz empatia. Są to podstawowe narzędzia do rozumienia własnych i cudzych emocji. Warto je ćwiczyć między innymi poprzez praktykę uważności, czyli mindfulness. Zdaniem Golemana stanowi ona podstawę wszystkich tych umiejętności.
Po drugie odnajdź swoje osobiste cele i wartości. Wraz z rozwojem naszej kariery zawodowej, zwiększającym się zakresem umiejętności, ale też odpowiedzialności często zdarza nam się utracić kontakt z tym co naprawdę cenimy i co dawało nam radość. Warto więc zatrzymać się na chwilę i zastanowić co tak naprawdę cenimy i podjąć próbę odnalezienia ponownego balansu pomiędzy obowiązkami zawodowymi, rodziną czy też hobby.
Po trzecie wróć do źródeł i ludzkiego czynnika w swojej karierze. Warto zapisać się na szkolenie czy konferencję branżową, zarówno żeby zyskać świeże spojrzenie na tematy, którymi zajmujemy się od dawna, jak też spotkać innych ludzi żyjących podobnymi zadaniami. Pozwoli nam to zobaczyć siebie jako część większej całości, pewnego środowiska, które choć zajmuje się tym samym, to każdy robi to na swój sposób.
Po czwarte naucz się relaksować i odpoczywać. Nasze życie nie może być wypełnione tylko pracą, a im jest jej więcej każdego dnia tym trudniej jest nam zachować kontakt z wewnętrznymi siłami witalnymi. Po pewnym czasie najzwyczajniej w świecie musimy nauczyć się relaksować, odseparowywać od pracy i zapominać o czekających nas zadaniach. Nauka wymaga wysiłku – efekty nie przychodzą od razu. Przeznaczmy w swoim grafiku czas na uczenie się relaksu, na zajęcia, które nie pozwalają nam myśleć o pracy i nie przejmujmy się, że nie od razu nam się to uda.
Po piąte podziel się swoimi problemami. Goleman zaleca znalezienie coacha, który nie tylko nas wysłucha, ale spotkanie z nim będzie też dla nas samych okazją do zwolnienia, zastanowienia się nad rzeczami, nad którymi na co dzień się nie zastanawiamy. Sprawi to, że tak naprawdę pomożemy sami sobie, a zainteresowanie i dystans coacha jedynie przyśpieszy ten proces i będzie wzmagać trwałość osiąganych efektów.
Zacznij działać
Jak już napisaliśmy wypalenie zawodowe jest poważnym problemem, który może dotknąć każdego pracownika, niezależnie od branży czy stanowiska. Jest to stan emocjonalny, który charakteryzuje się chronicznym uczuciem zmęczenia, braku motywacji i satysfakcji z pracy oraz poczuciem bezradności i cynizmu wobec wykonywanych obowiązków. Czekanie, aż te uczucia same miną, jest najgorszą możliwą taktyką. Wypalenie zawodowe rzadko kiedy ustępuje samoistnie, a ignorowanie problemu może jedynie pogłębiać jego skutki.
Podążanie za strategią czekania na poprawę może prowadzić do jeszcze większej frustracji i pogorszenia stanu psychicznego. Ignorowanie objawów wypalenia zawodowego może prowadzić do dalszego obniżenia efektywności pracy, konfliktów z kolegami czy przełożonymi oraz negatywnego wpływu na życie osobiste. Podobnie jak inne choroby, wypalenie zawodowe wymaga podjęcia działań mających na celu poprawę stanu psychicznego i emocjonalnego.
Ważne jest, aby zrozumieć, że wypalenie zawodowe to nie tylko kwestia przepracowania się czy złego dnia w pracy. To poważna sytuacja, która może mieć długotrwałe konsekwencje dla zdrowia psychicznego i fizycznego. Dlatego też, gdy zauważamy u siebie objawy wypalenia zawodowego, należy podjąć działania w celu jego zwalczenia. Może to obejmować poszukiwanie pomocy terapeutycznej, rozmowy z przełożonym o zmianie warunków pracy, czy też podjęcie działań mających na celu zwiększenie samoświadomości i dbanie o równowagę pomiędzy pracą a życiem osobistym. Wypalenie zawodowe nie jest czymś, co można zbagatelizować lub zignorować – wymaga to aktywnego podejścia i zaangażowania w proces leczenia.
Dodaj komentarz